Գործնական քերականություն

1.Կետերի փոխարեն մի այնպիսի բառ գրիր, որ աջ և ձախ գրված բառերի հետ բարդ  բառ կազմի:
Վարդ-գույն-նկար
ծաղիկ-զարդ-քանդակ
լուր- -սեղան
լեռ-շղթա-կապ
ճերմակ-հեր-արձակ
քանդակ -գործ-ընկեր
երգ-արվեստ-գետ
հայր-եղբայր-որդի
2. Գրիր տրված բառերի նույնարմատ հականիշները:
Անխռով — խռովկան
խոտոր — անխոտոր
երերուն — աներեր
տարակուսելի — անտարակ
արտաքուստ — ներքուստ
անզարդ — զարդ
ամոթխած — անամոթ
աղմկոտ — անաղմուկ
արատավոր — անարատ
քաղցրահամ — անհամ
ընչատեր — ընչազուրկ
թեթևաբարո — ծանրաբար

3. Յուրաքանչյուր բառի համար գրիր 1-ական հոմանիշ և հականիշ բառ:
Թյուր — մոլար, ուղիղ
շնորհալի — բարձրաշնորհ, անշնորք
նուրբ — փափուկ, կոպիտ
անաչառ — ուղղամիտ, աչառու
երախտագետ — շնորհակալ, ապերախտ
անդորր — անաղմուկ, աղմուկ
անաղարտ — անբիծ, պիղձ
պարկեշտ — համեստ, անպարկեշտ
ահռելի — մեծ, չնչին
հանդուգն — համարձակ, խոնարհ
փութաջան — աշխատասեր, ծույլ
խրթին — բարդ, պարզ

4. Գտնե՛լ, թե որ բառերի կազմության ժամանակ է կատարվել երկհնչյունի հնչյունափոխություն։
Բուսական — բույս
հրեղեն — հուռ
աստղանիշ —
գուրծունեություն, ձնծաղիկ, նվիրատվություն, ալրաղաց, անկյունաչափ, բնավեր, գունատ, ձկնաբուծարան, դռնակ, եղջերափող, միութենական, մանկական, սառցարան, մրցավազք, մատենագիր, բուրավետ, հրակայուն, մշակութային, տարեվերջ, արնանման, առօրեական, այգեպան, մթերային, զգուշություն

Գործնական աշխատանք, 29.10.2020

Հայերենի երկհնչյունները

Յ կիսաձայնը միանում է որևէ ձայնավորի և երկհնչյուն կազմում: Հայերենի երկհնչյուններն են՝

• այ- հայր, մայր, գայլ
• յա- մատյան, կյանք, ոսկյա
• ույ- լույս, բույն, գույն
• յու-բյուր, առյուծ
• ոյ- խոյ, գոյ
• յո-յոթ, յոդ
• եյ- թեյ, Սերգեյ
• յի- տնային, խաղայի:

Երկհնչյուն է նաև ե-ն, որը բառասկզբում և ձայնավորից հետո՝ բառամիջում, արտասանվում է յէ, օրինակ՝ եղբայր, ամենաերկարակյաց:

Եթե յ-ն երկու ձայնավորների միջև է գտնվում, այն երկհնչյուն է կազմում իրենից հետո եկող ձայնավորի հետ: Օրինակ՝ կարդայի բառում երկհնչյուն է ոչ թե այ-ը, այլ յի-ն:

Առաջադրանքներ՝

1. Տրված բառերում ընդգծիր երկհնչյունները, շարքը ավելացրու ևս 10-ը բառով:

Մարմարյա, գյուտ, հորեղբայր, յոթանասուն, արդյոք, նյութ, հյուրասիրություն, տեսաերիզ, մակույկ, պաշտոնյա, քաղաքամայր, նյարդ, կյանք, հնչյուն, գործունյա, հայելազարդ, շագանակագույն:

2. Կազմիր բառեր:

ակն+բույժ = ակնաբույժ
անասուն+բույծ = անասնաբույծ
մարդ+խույս = մարդախույս
բազում+ճյուղ = բազմաճյուղ
բյուր+ակն = բյուրակն
սյուն+շար = սյունաշար

3. Գտիր տրված բառերի հոմանիշները:

կոտոշ (պոզ) — եղջյուր
իրար — միմյանց
հոտ — բույր
երկնագույն — կապույտ

4. Ընտրիր և լրացրու համապատասխան բառը՝ բյուր, սույն, սյուն, բույր:

Սույն թվի ապրիլ ամսին մասնակցեցինք օլիմպիադայի:

Տաճարի մեկ սյունը դեռևս կանգուն էր:

Ծաղիկների բույրը լցրել էր սենյակը:

Արագածը բյուր աղբյուրների լեռ է:

5. Արտագրիր և լրացրու երկհնչյունները՝ այ, յա, յու, յե:

Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի աշակերտը՝ Կորյունը, գրել է իր ուսուցչի կյանքի պատմությունը: Մեսրոպ Մաշտոցը ծնվել է Տարոնի Հացեկաց գյուղում: Նրա  հայրը Վարդանն էր, իսկ մոր մասին տեղեկություններ չկան:
Մեսրոպը կրթություն ստացել է հունական դպրոցում: Հետո շրջել է Հայաստանով մեկ, ժողովրդի համար կարդացել է Աստվածաշունչ մատյանը և թարգմանել հայերեն: Նա հասկացել է, որ հայը պիտի իր գիրն ունենա, կարդա և գրի մայրենի լեզվով:

Կենդանիներ ֊ ցխովելեբի

Կրկես ֊ ցիրկի

Փիղ ֊ սպիլո

Աքլոր ֊ մամալի

Շուն ֊ ձաղլի

Կապիկ ֊ մաիմունի

Մուկ ֊ թագվի

Օձ ֊ գվելի

Աղվես ֊ մելին

Ձի ֊ ցխենի

Գետաձի ֊ բեհեմոտի

Ավանակ, էշ ֊ վիռի

Այծ ֊ թխա

Արջ ֊ դաթվի

Գայլ ֊ մգելի

Պանդա ֊ պանդա

Կենգուրու ֊ կենգուրու

Կատու ֊ կատա

Ընձուղտ ֊ ժիրափի

Առյուծ ֊ լոմի

Վագր ֊ վեփխվի

Տղա ֊ բիճի

Փուչիկ ֊ բուշտի

Գույներ ֊ փերի

Գլխարկ ֊ քուտի

Հագուստ ֊ տանցասմելի

Այստեղ կա հինգ կենդանի ֊ Աք արիս խութի ցխովելի։

Ձին գեղեցիկ կենդանի է ֊ ցխենի լամացի ցխովելիա։

Ես սիրում եմ գեղեցիկ կենդանիներ ֊ Մե միղվարս լամացի ցխովելեբի։

Դաս 10

Թեմա՝ Գործակիցների հավասարեցման (hանման) եղանակը(տեսական մասը գրված է պարապմունք 9-ում)

0Տեսակապին  քննարկում ենք հետևյալ հա0մակարգերը՝

1) Լուծեք հավասարումների համակարգը.

ա) {x+2y-3=0
{2x-3y+8=0
x=3-2y=-3-2.(-2)=3+4=7
(3-2y)-3y+8=0
3-2y-3y+8=0
5y=-11
y=-2

բ) {2x+y-8=0 2, 1 ․4 8x+4y-32=0
{3x+4y-7=0

բ)

{2x+ y-8=0               2,    1       .4           {8x+ 4y-32=0         
{3x+4y-7=0             3,     4                       {3x+4y-7=0
10+y-8=0
y=-10+8
y=-2
8x+4y-32- (3x+4y-7)=0
8x+4y-32-3x-4y+7=0
8x-32-3x+7=0
5x-25=0
5x=25
x=5

գ.   { -6x+2y+6=0              {  -6x+2y+6=0      
      {5x-y-17=0                   { 10x-2y-34=0  
5.7-y-17=0
35-y-17=0        
y=35-17
y=18
-6x+2y+6 + ( 10x-2y-34)=0
-6x+2y+6+10x-2y-34=0
-6x+6+10x-34=0

դ){5x+3y-7=0
{2x-y-5=0
y=2x-5=2.2-5=4-5=-1
5x+ 3(2x-5)-7=0
5x+6x-15-7=0
11x=22
x=2

ե) {2x+5y-15=0
{3x+2y-6=0
y=15+(-2x)=15-2.24=15-48=-33
3x+2(15+(-2x))-6=0
3x+30-4x-6=0
-x=24

զ)     {4x-5y-3=0     .3               12x — 15y-9=0
       {3x-2y-11=0    .4               12x-  8y  -44=0
3x-10-11=0
12x — 15y- 9  — ( 12x-  8y  -44)=0
-15y-9+8y+44=0
-7y+35=0
35=7y
y=5

է) { 2x+4y-6=0
{3x-2y-25=0
x=6-4y=6-4.7=6-28=-22
3(6-4y)-2y-25=0
18-12y-2y-25=0
-10y=-7
y=7

ը) {5x+3y-7=0
{3x-5y-45=0
y=7-5x=7-5.10=7-50=-43
3x-5(7-5x)-45=0
3x-35-25x-45=0
-22x=10
-x=10

Առաջադրանքներ

1) Գտեք AD և BC հիմքերով սեղանի B և D անկյունները, եթե <A=36⁰, <C=117⁰:

<B=180-36=<B=144
<D=180-117=<D=63

2) Հավասարասրուն սեղանի մեծ հիմքը 4մ է, սրունքը՝ 2մ, իսկ դրանց կազմած անկյունը՝ 60⁰: Գտեք սեղանի փոքր հիմքը:

3) Գտեք հավասարասրուն սեղանի անկյունները, եթե հայտնի է, որ սեղանի երկու անկյունների տարբերությունը 40⁰ է:

4) Սեղանի հիմքերը հարաբերում են, ինչպես 2:3, իսկ միջին գիծը 10սմ է: Գտեք սեղանի հիմքերը:

Карабахской войны

• Есть ли у вас в семейном альбоме фотографии людей  с Карабахской войны,

Мой дед ! Антонян Овсеп Жораевич .

• Если есть, то расскажите об их судьбе. Попросите родителей помочь вам в этом вопросе. Спросите их, знают ли они о своих родственниках, побывавших на войне. Может, они рассказывали им что-нибудь о войне.
С 1988-1990 гг принимал участие вбоевых действиях по обороне Нагорного Карабаха. в 1992 г в майе и июне в горис — Лачина учавствовал в боевых действиях. В этом же году в сентябре в нагорном Карабахе , Мартуни в Ванк вахуас направлении учавствовал в боях В последствии чего получил контузию. Но остался на поле боя. В 1993 г продолжал воевать в рядах отряда арцив- 28. Так же учавствовал в освобождении районов дрмбон, умудлу , тонашен, Мец шен. В 1993 савгуста по октябрь учавствовал в освобождении районов : талыш , матагис , чайлу в последствии чего получил повторное ранение.

• Есть ли у вас знакомые, которые находятся сейчас на войне?

Не знаю, но все равно, все они наши.

Հոկտեմբերի 26-30

1*Ավազը խառնվել է փայտի թեփի հետ:Առաջարկե՛ք եղանակ, որի միջոցով հնարավոր է այդ
խառնուրդի բաղադրամասերն առանձնացնել:
Պետք է խարնուրդին ավելացնել ջուր։ Երբ ջուրը ավելացնենք ավազը իր ծանրության շնորհիվ կիջնի ներքև, իսկ թեփը կմնա ջրի վերևում։

2* Ունենք ջուր և ծծմբի (IV) օքսիդ (H2O,SO2):

Գրել այս 2 նյութի

.ֆիզիկական հատկությունները(ագրեգատային վիճակը (գազ, հեղուկ, պինդ), գույնը, հոտը, համը, խտությունը, ջերմահաղորդականությունը, էլեկտրահաղորդականությունը, հալման եւ եռման ջերմաստիճանները, լուծելիությունը ջրում եւ այլ լուծիչներում)
Ջուր / ծծումբ օքսիդ

ագրեգատային վիճակը չունի / չունի
գազ չունի / ունի
հեղուկ ունի / չունի
պինդ չէ / է
գույն չունի / ունի
հոտը չունի / ունի
համը ունի / ունի
խտությունը չունի / ունի
ջերմահաղորդականությունը չունի / ունի
էլեկտրահաղորդականությունը չունի / չունի
հալման եւ եռման ջերմաստիճանները 100% /
լուծելիությունը ջրում եւ այլ լուծիչներում

.նշել թե քանի քիմիական տարրից են կազմված,մոլեկուլը կազմող տարրերի հարաբերական ատոմային զանգվածները [Ar-ները]
H=1, O=16
H=1×2, O=16×1
H=2, O=16

.նյութում տարրերի զանգվածների հարաբերությունը.
Ar (H)=1×2 ; Ar (O)=16
2;16
1;8

.հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը. (Mr)
2×1+1×16=2+16=18

.մոլեկուլում` ատոմների միջեւ առկա քիմիական կապի տեսակը
H+O=բեվեռային կովալենտային կապ

.մոլեկուլներում տարրերի ատոմների օքսիդացման աստիճանները

.զանգվածային բաժինները.( w) 

[ω = χ . Ar(∋) /Mr .100%]
2×1:18×100%

2×1:18×100%

.մոլեկուլի բացարձակ զանգվածը. (m0)

Նոր բառեր

դարծմունեբուլի վար-համոզված եմ
ուկվե-արդեն
գավիմարճվեթ-հաղթել ենք
օմի-պատերազմ
մշվիդոբա-խաղաղություն
ջարիս կացի-զինվոր
ջամնթելոբա-առողջանան

Ամփոփում

Անուն՝ Լիա

Ազգանուն՝ Համբարձումյան

Դասարան՝ 8-4

1.Տալ ազատագրական պայքար հասկացության բացատրությունը:

Այլ պետության դեմմղվող պայքար ազատության համար։

2. Ներկայացնել,գնահատել Իսրայել Օրու գործունեությունը ըստ հաջորդականության:

Իսրայել Օրին ազատագրական գործիչ է։ Ծագում էր Պռոշյանների իշխանական տոհմից։ Իսրայել Օրու գաղափարները մեծ ազդեցություն են ունեցել ժամանակի ազգային-ազատագրական պայքարի գաղափարների ձեւավորման հարցում։ Օրին հիմնել է պայքարի ռուսական կողմնորոշումը։

3.Ներկայացնել զինված պայքարը Արցախում 18-րդ դարի առաջին կեսին:

Արևելյան Հայաստանի բնակչությունը 18-րդ դարի սկզբերին իրանական խաների բռնության ներքո ենթարկվում էր սոցիալական ու ազգային ճնշման, որից ելք էր որոնում ապստամբական շարժման մեջ։ 1720-ական թվականներին հայ ազատագրական շարժումները նոր վերելք ապրեցին, մտան զինված պայքարի շրջանը։ Գործողության մեջ դրվեց Ռուսաստանի օգնությամբ Հայաստանն  ազատագրելու՝ Իսրայել Օրու ծրագիրը։ Շարժման առավել աչքի ընկնող կենտրոններն էին Արցախն ու Սյունիքը։ Ազատագրական շարժմանը նպաստող գործոններ էին՝ Իրանում սկսված խռովությունները. հատկապես աֆղանների ապստամբությունը, 1722 թվականին նրանց կողմից Իրանի մայրաքաղաք Սպահանի գրավումը և Սեֆյանների ազդեցության անկումը։

4.Հիմնավորելով գնահատել Դավիթ Բեկի գործունեությունը:

Դավիթ Բեկը սյունեցի է: Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ Դավիթ Բեկը 1722–28 թթ-ին գլխավորել է Սյունիքի ազատագրական պայքարը թուրք-պարսկական զավթիչների դեմ: Ստեղծել է անկախ հայկական իշխանապետություն, որը ճանաչել է Պարսից շահը և նրա հետ դաշինք կնքել:

5. Հիմնավորիր, որ Նադիր շահի և Դիզակի մելիք Եգանի ռազմավարական համագործակցությունը քաղաքական ազնիվ-փոխշահավետ հարաբերությունների դասական օրինակ է:

6. Լրացնել թվականները.

1677թ.
1677թ․ Հայաստանի ազատագրական հարցը քննարկելու նպատակով Ամենայն հայոց կաթողիկոս Հակոբ Դ․ Ջուղայեցին Էջմիածնում գումարեց գաղտնի ժողով։

1699թ.
1699թ․ Որոշվում է լիազորել Օրուն շարունակել բանակցությունները արևելյանեվրոպական երկրների ինչպես և Ռուսաստանի։

1724թ. Հունիսի 12
Գերիշխանության համար ընթացող ռուս-թուրքական մրցակցությունն ավարտվեց 1724թ․ հունիսի 12ին Կոստանդնուպոլիսում կնքված պայմանագրով։

1724թ.
Դավիթ Բեկի գլխավորությամբ 1724թ․ ստեղծվեց հայկական իշխանություն, որի կենտրոնը դարձավ Հալիձորի բերդը։

1736թ.
Այս թվականին Նադիր հռչակվել է Պարսկաստանի շահ։

7. Անցած թեմաներից որն է ամենատպավորիչը:

Ինձ համար ամենատպավորիչ թեման եղել է Նադիր Շահին։ Այս թեման ինձ շատ է դուր եկել։

Grammer 4

1. will be
2. will
3. will
4. will buy
5. wont

c.
1. might be
2. might not like
3. might break
4. might not pass
5. might live
6. might have

d.